Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo Là Gì?
Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo là một loại quỹ được hình thành từ việc huy động vốn góp của các nhà đầu tư tư nhân nhằm thực hiện đầu tư vào các doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Theo các nguyên tắc được quy định, quỹ này không được đầu tư quá 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp sau khi nhận đầu tư. Nhà đầu tư tư nhân tham gia góp vốn vào quỹ phải có điều kiện tài chính ổn định và chịu trách nhiệm về số vốn đã góp. Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân và được thành lập bởi tối đa 30 nhà đầu tư dựa trên điều lệ quỹ. Đặc biệt, quỹ này không được phép góp vốn vào các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác.
Các Hình Thức Đầu Tư
Các nhà đầu tư có thể thực hiện đầu tư cho Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo các hình thức sau:
- Góp Vốn Thành Lập, Mua Cổ Phần, Phần Vốn Góp: Nhà đầu tư có thể trực tiếp góp vốn để thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp của các Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Việc này giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực tài chính để phát triển ý tưởng kinh doanh và mở rộng quy mô hoạt động.
- Thành Lập, Góp Vốn Vào Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo: Nhà đầu tư có thể tham gia hoặc thành lập các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Quỹ này sẽ sử dụng nguồn vốn để đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp này trong việc phát triển và tăng trưởng.
Đối Với Doanh Nghiệp
- Đăng Ký Bổ Sung Ngành, Nghề Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo: Doanh nghiệp khi thực hiện hoạt động đầu tư khởi nghiệp sáng tạo cần thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh về việc bổ sung ngành, nghề đầu tư này để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch.
- Miễn, Giảm Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp: Nhà đầu tư được miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp có thời hạn đối với thu nhập từ khoản đầu tư vào Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của pháp luật. Điều này tạo ra động lực tài chính quan trọng để thúc đẩy các hoạt động đầu tư vào lĩnh vực này.
Khái Quát Về Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Tư Cách Pháp Nhân
Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân và được thành lập bởi tối đa 30 nhà đầu tư. Quỹ không được quyền góp vốn vào các quỹ đầu tư khởi nghiệp khác và hoạt động có thời hạn theo quy định tại điều lệ quỹ. Điều này giúp quản lý rủi ro và đảm bảo rằng quỹ tập trung vào các mục tiêu đầu tư cụ thể.
Tài Sản Góp Vốn
Tài sản góp vốn để thành lập quỹ bao gồm Đồng Việt Nam, vàng, giá trị quyền sử dụng đất hoặc các tài sản khác có thể định giá bằng Đồng Việt Nam. Nhà đầu tư không được sử dụng vốn vay để góp vốn thành lập quỹ khởi nghiệp sáng tạo, nhằm đảm bảo tính ổn định và bền vững của quỹ.
Danh Mục Và Hoạt Động Đầu Tư
Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo có thể thực hiện các hoạt động đầu tư sau:
- Gửi Tiền Tại Các Ngân Hàng Thương Mại: Đây là một hình thức đầu tư an toàn, giúp quỹ duy trì tính thanh khoản và đảm bảo nguồn vốn dự phòng cho các hoạt động đầu tư khác.
- Đầu Tư Vào Doanh Nghiệp Nhỏ Và Vừa: Quỹ có thể đầu tư không quá 50% vốn điều lệ của các Doanh nghiệp nhỏ và vừa sau khi nhận đầu tư. Việc này giúp phân tán rủi ro và đảm bảo quỹ có thể hỗ trợ nhiều doanh nghiệp khác nhau.
Hạch Toán Độc Lập
Toàn bộ số vốn góp và tài sản của các nhà đầu tư tại quỹ được hạch toán độc lập với công ty quản lý quỹ. Điều này đảm bảo rằng tài sản của quỹ được quản lý minh bạch và không bị ảnh hưởng bởi các hoạt động khác của công ty quản lý quỹ.
Quy Định Về Vốn Của Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Vốn góp của quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo bao gồm tổng giá trị tài sản mà các nhà đầu tư đã góp vào quỹ. Các tài sản góp vốn có thể bao gồm Đồng Việt Nam, vàng, giá trị quyền sử dụng đất và các tài sản khác có thể được định giá bằng Đồng Việt Nam. Đặc biệt, nhà đầu tư không được phép sử dụng vốn vay để góp vốn thành lập quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Toàn bộ số vốn góp và tài sản của các nhà đầu tư tại quỹ phải được hạch toán độc lập với công ty thực hiện quản lý quỹ.
Hoạt Động Của Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Danh mục và hoạt động đầu tư của quỹ bao gồm gửi tiền tại các ngân hàng thương mại theo quy định của pháp luật và đầu tư không quá 50% vốn điều lệ của các doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo sau khi nhận đầu tư. Các nhà đầu tư góp vốn thành lập quỹ sẽ tự thỏa thuận về thẩm quyền quyết định danh mục đầu tư và nội dung này phải được quy định tại điều lệ quỹ và hợp đồng với công ty quản lý quỹ (nếu có).
Điều Lệ Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Điều lệ quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo phải được tất cả các nhà đầu tư thông qua, bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây:
- Tên quỹ đầu tư, ngày thành lập, thời hạn hoạt động của quỹ, công ty quản lý quỹ;
- Mục tiêu hoạt động, lĩnh vực đầu tư, nguyên tắc hoạt động, thời hạn hoạt động của quỹ;
- Vốn góp của quỹ và quy định về tăng, giảm vốn góp của quỹ;
- Quyền và nghĩa vụ của công ty quản lý quỹ, ban đại diện quỹ, giám đốc quỹ; các trường hợp thay đổi công ty quản lý quỹ, ban đại diện quỹ, giám đốc quỹ;
- Quy định về đại hội nhà đầu tư;
- Quy định về thẩm quyền quyết định danh mục đầu tư;
- Quy định về việc lưu giữ sổ đăng ký nhà đầu tư của quỹ;
- Quy định về phân chia lợi nhuận;
- Quy định về giải quyết xung đột lợi ích;
- Quy định về chế độ báo cáo;
- Quy định về giải thể, thanh lý quỹ;
- Quy định về chuyển nhượng phần vốn góp của các nhà đầu tư;
- Thể thức tiến hành sửa đổi, bổ sung điều lệ quỹ;
- Các nội dung khác (nếu có).
Phần mục tiêu hoạt động tại điều lệ quỹ phải ghi rõ rằng quỹ này nhằm mục tiêu đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, và việc đầu tư vào quỹ này chỉ phù hợp với các nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mức rủi ro cao.
Tổ Chức Quản Lý Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo được tổ chức quản lý theo một trong các mô hình sau:
- Đại hội nhà đầu tư, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo;
- Đại hội nhà đầu tư, ban đại diện quỹ hoặc giám đốc quỹ, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo;
- Đại hội nhà đầu tư, ban đại diện quỹ và giám đốc quỹ, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo.
Công Ty Quản Lý Quỹ
Các nhà đầu tư có thể thành lập hoặc thuê công ty quản lý quỹ. Công ty quản lý quỹ có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ sau:
-
Thực hiện thủ tục thành lập quỹ.
-
Thông báo bổ sung ngành, nghề quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khi thực hiện quản lý quỹ.
-
Báo cáo thông tin định kỳ cho Ban đại diện quỹ, Giám đốc quỹ, trừ khi điều lệ có quy định khác.
-
Thông báo về việc tăng, giảm vốn góp của quỹ.
-
Thông báo gia hạn thời gian hoạt động của quỹ.
-
Thực hiện thủ tục giải thể quỹ.
Đại Hội Nhà Đầu Tư
Đại hội nhà đầu tư bao gồm tất cả các nhà đầu tư góp vốn thành lập quỹ và là cơ quan quyết định cao nhất của quỹ. Đại hội nhà đầu tư có thẩm quyền quyết định các vấn đề quan trọng như:
-
Sửa đổi, bổ sung điều lệ quỹ, hợp đồng với công ty quản lý quỹ (nếu có).
-
Thay đổi chính sách, mục tiêu đầu tư của quỹ; thay thế công ty quản lý quỹ, Ban đại diện quỹ, Giám đốc quỹ.
-
Giải thể quỹ; tăng, giảm vốn góp của quỹ; gia hạn thời hạn hoạt động của quỹ.
-
Quyết định các hợp đồng, giao dịch theo quy định.
-
Lựa chọn tổ chức kiểm toán được chấp thuận để kiểm toán báo cáo tài chính hằng năm của quỹ, tổ chức định giá độc lập (nếu có); thông qua báo cáo tài chính, báo cáo về tài sản và hoạt động hằng năm của quỹ.
-
Xem xét và xử lý vi phạm của công ty quản lý quỹ gây thiệt hại cho quỹ.
-
Các vấn đề khác thuộc thẩm quyền theo quy định tại điều lệ quỹ.
Ban Đại Diện Quỹ, Giám Đốc Quỹ
Ban đại diện quỹ và Giám đốc quỹ do Đại hội nhà đầu tư bầu ra để đại diện cho nhà đầu tư. Trừ khi điều lệ quỹ có quy định khác, Ban đại diện quỹ và Giám đốc quỹ có những nhiệm vụ sau:
-
Kiểm tra tính hợp pháp, tuân thủ, hợp lý, tính trung thực và mức độ cẩn trọng trong hoạt động của công ty quản lý quỹ.
-
Thẩm định tính đầy đủ, hợp pháp và trung thực của các báo cáo do công ty quản lý quỹ thực hiện.
-
Rà soát, kiểm tra và đánh giá hiệu quả của công ty thực hiện quản lý quỹ, quản lý rủi ro và cảnh báo cho các nhà đầu tư.
Các nhà đầu tư của quỹ có thể thành lập hoặc thuê công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Công ty quản lý quỹ có trách nhiệm thực hiện các thủ tục thành lập quỹ và thông báo bổ sung ngành, nghề quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của pháp luật về đăng ký doanh nghiệp.
Trừ khi điều lệ quỹ có quy định khác, công ty quản lý quỹ có trách nhiệm báo cáo cho ban đại diện quỹ, giám đốc quỹ định kỳ 03 tháng về các thông tin: danh mục đầu tư của quỹ, bao gồm số tiền đã đầu tư tại từng doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo; kế hoạch đầu tư, thoái vốn dự kiến (nếu có); chi phí quản lý, phí thưởng (nếu có) trả cho công ty quản lý quỹ, ban đại diện quỹ, giám đốc quỹ và các phí dịch vụ khác phát sinh trong kỳ báo cáo.
Thông Báo Thành Lập Quỹ Đầu Tư Khởi Nghiệp Sáng Tạo
Quy Định Về Thủ Tục: Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo được thành lập, công ty quản lý quỹ phải gửi thông báo về việc thành lập quỹ tới cơ quan đăng ký kinh doanh nơi công ty đặt trụ sở chính trước khi quỹ hoạt động. Thông báo này kèm theo các tài liệu như: điều lệ quỹ, hợp đồng thuê công ty quản lý quỹ (nếu có), giấy xác nhận của ngân hàng về quy mô vốn đã góp, bản sao chứng minh nhân dân/hộ chiếu/thẻ căn cước đối với nhà đầu tư là cá nhân, quyết định thành lập, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc tài liệu tương đương đối với nhà đầu tư là tổ chức, biên bản họp và quyết định của đại hội đồng cổ đông hoặc hội đồng quản trị, quyết định của hội đồng thành viên hoặc của chủ sở hữu phù hợp với điều lệ công ty của nhà đầu tư là tổ chức góp vốn về việc tham gia góp vốn vào quỹ, và hồ sơ cá nhân của người đại diện phần vốn góp theo ủy quyền.
Cơ Quan Có Thẩm Quyền Giải Quyết: Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Thời Gian Xử Lý: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày thông báo thành lập quỹ hợp lệ, công ty quản lý quỹ công bố thông tin về việc thành lập quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo trên cổng thông tin điện tử của công ty và gửi bản sao thông báo thành lập quỹ cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư để công bố trên Cổng thông tin quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Quỹ chỉ được hoạt động sau khi thông tin của quỹ được công bố trên Cổng thông tin quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Một Số Lưu Ý Trong Quá Trình Hoạt Động
Thông Báo Thay Đổi: Công ty quản lý quỹ phải thông báo đến cơ quan đăng ký kinh doanh nơi công ty đặt trụ sở chính để công khai thông tin trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp khi có các thay đổi như: tăng, giảm vốn góp của quỹ; gia hạn thời gian hoạt động của quỹ; thanh lý, giải thể quỹ; chuyển nhượng phần vốn góp giữa các nhà đầu tư của quỹ.
Tăng, Giảm Vốn Góp Của Quỹ: Việc tăng, giảm vốn góp của quỹ phải tuân thủ các quy định sau: điều lệ quỹ có quy định việc tăng, giảm vốn góp của quỹ; việc tăng, giảm vốn góp của quỹ đã được đại hội nhà đầu tư quỹ thông qua. Việc tăng vốn thực hiện thông qua hình thức huy động thêm từ các nhà đầu tư hiện hữu hoặc huy động vốn từ các nhà đầu tư mới nhưng phải đảm bảo số lượng nhà đầu tư không vượt quá 30 người. Trong trường hợp giảm vốn, tài sản phân bổ cho các nhà đầu tư có thể là tiền hoặc các tài sản khác theo quyết định của đại hội nhà đầu tư quỹ. Công ty quản lý quỹ có trách nhiệm phân bổ tài sản một cách công bằng tương ứng với tỷ lệ vốn góp của mỗi nhà đầu tư. Việc chuyển tên, đăng ký sở hữu tài sản cho các nhà đầu tư, nghĩa vụ thuế đối với nhà nước thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.
Gia Hạn Thời Gian Hoạt Động Quỹ: Trong thời hạn ít nhất 15 ngày trước khi quỹ kết thúc thời hạn hoạt động, công ty quản lý quỹ phải thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh nơi công ty đặt trụ sở chính về việc gia hạn thời gian hoạt động của quỹ.
Giải Thể Quỹ: Việc giải thể quỹ được thực hiện khi:
- Kết thúc thời hạn hoạt động ghi trong điều lệ quỹ.
- Đại hội nhà đầu tư quyết định giải thể quỹ trước khi kết thúc thời hạn hoạt động ghi trong điều lệ quỹ.
- Công ty thực hiện quản lý quỹ bị giải thể, phá sản, hoặc bị thu hồi giấy đăng ký doanh nghiệp mà ban đại diện quỹ không xác lập được công ty quản lý quỹ thay thế trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày phát sinh sự kiện.
- Các trường hợp khác theo quy định của điều lệ quỹ.
Phân Chia Lợi Tức Quỹ: Nhà đầu tư được nhận lợi tức từ quỹ theo chính sách phân phối lợi nhuận quy định tại điều lệ quỹ và phương án phân chia đã được đại hội nhà đầu tư gần nhất thông qua. Việc chi trả lợi tức quỹ phải bảo đảm:
- Quỹ chỉ được chia lợi tức cho các nhà đầu tư khi đầu tư kinh doanh có lãi, đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
- Phù hợp với chính sách phân chia lợi tức quy định tại điều lệ quỹ.
- Mức chi trả lợi tức do đại hội nhà đầu tư quyết định, phù hợp với mục tiêu đầu tư, các quy định tại điều lệ quỹ về chính sách phân chia lợi nhuận của quỹ.
- Tối thiểu 15 ngày trước khi phân phối lợi tức, công ty quản lý quỹ phải thông báo đến địa chỉ đăng ký của nhà đầu tư.
Chuyển Nhượng Phần Vốn Góp Tại Quỹ: Nhà đầu tư góp vốn vào quỹ được tự do chuyển nhượng phần vốn góp tại quỹ nhưng phải đảm bảo số lượng nhà đầu tư không vượt quá 30 người và thực hiện thông báo đến cơ quan đăng ký kinh doanh về việc chuyển nhượng trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày hoàn tất giao dịch.
Báo Cáo, Kiểm Tra Hoạt Động Của Quỹ: Việc báo cáo tình hình hoạt động được thực hiện trước ngày 15/01 hàng năm cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư để công bố trên Cổng thông tin quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
