Corporate Social Responsibility (CSR), hay Trách nhiệm Xã hội của Doanh nghiệp, là cam kết của doanh nghiệp trong việc hoạt động vì lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường của cộng đồng. CSR thể hiện mong muốn của doanh nghiệp đóng góp tích cực cho xã hội, vượt xa mục tiêu lợi nhuận thuần túy. Đối với nhiều doanh nghiệp, CSR không chỉ là nghĩa vụ đạo đức mà còn là yếu tố chiến lược quan trọng, giúp tăng cường niềm tin của khách hàng, đối tác và cả cộng đồng.
CSR là gì?
CSR (Corporate Social Responsibility) – Trách nhiệm Xã hội của Doanh nghiệp – là khái niệm thể hiện cam kết của doanh nghiệp trong việc đóng góp vào các giá trị xã hội, môi trường, và cộng đồng. CSR không chỉ là những hành động bên lề mà đã trở thành phần thiết yếu trong chiến lược kinh doanh hiện đại, giúp doanh nghiệp tạo ra tác động tích cực và bền vững.
CSR giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu mạnh, cải thiện hình ảnh công ty và thu hút nhân tài. Khách hàng ngày càng ưu tiên các thương hiệu có trách nhiệm với xã hội. Chẳng hạn, Unilever – một tập đoàn tiêu dùng đa quốc gia, với chiến dịch “Sustainable Living Plan” (Kế hoạch Sống Bền vững), đã đạt được thành công lớn nhờ vào việc xây dựng sản phẩm có trách nhiệm với môi trường, như việc cắt giảm rác thải nhựa và giảm thiểu sử dụng nước.
Các Thành Phần Chính của CSR
Trách nhiệm về Môi Trường
Các doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm môi trường thông qua việc giảm thiểu tác động xấu lên tự nhiên và phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường. Ví dụ, IKEA cam kết giảm phát thải carbon và sử dụng nguồn gỗ bền vững. Mục tiêu của họ là sử dụng nguyên liệu tái chế và tái tạo cho toàn bộ sản phẩm của mình vào năm 2030. Các biện pháp như vậy không chỉ giúp ích cho môi trường mà còn giúp IKEA xây dựng danh tiếng là một thương hiệu bền vững.
Trách nhiệm Xã hội
Trách nhiệm xã hội thường bao gồm các chương trình nhằm cải thiện cuộc sống của cộng đồng, chẳng hạn như tạo công ăn việc làm, hỗ trợ giáo dục hoặc phát triển kỹ năng cho người lao động. Tại Việt Nam, Vinamilk đã phát triển nhiều chương trình từ thiện nhằm hỗ trợ trẻ em nghèo, mang lại cơ hội tiếp cận dinh dưỡng và giáo dục tốt hơn.
Trách nhiệm Đối với Người lao động
CSR không chỉ là vấn đề của xã hội bên ngoài mà còn là việc tạo ra môi trường làm việc tốt và công bằng cho người lao động. Google là một ví dụ tiêu biểu khi xây dựng một văn hóa công ty khuyến khích sáng tạo, chú trọng sức khỏe tinh thần và vật chất của nhân viên. Google đã đầu tư vào các trung tâm chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ nhân viên với chính sách phúc lợi toàn diện, từ đó không chỉ giúp nhân viên cảm thấy gắn kết mà còn tăng cường năng suất.
Trách nhiệm về Đạo đức Kinh doanh
Đạo đức kinh doanh là yếu tố then chốt trong CSR. Điều này bao gồm tính minh bạch trong kinh doanh, chống lại tham nhũng và cam kết kinh doanh công bằng. Ví dụ, Johnson & Johnson đã xây dựng các quy định chặt chẽ trong các hoạt động của mình để đảm bảo tính minh bạch và tôn trọng quyền lợi khách hàng. Các hành động như thế giúp công ty duy trì lòng tin của người tiêu dùng.
Làm Thế Nào Để Doanh Nghiệp Xây Dựng CSR Hiệu Quả?
Xác định Mục tiêu CSR Phù hợp
Doanh nghiệp cần xác định mục tiêu CSR dựa trên giá trị cốt lõi và nhu cầu xã hội. Ví dụ, Starbucks tập trung vào việc hỗ trợ nông dân cà phê ở các quốc gia đang phát triển để cải thiện chất lượng cuộc sống cho họ, vừa đáp ứng trách nhiệm xã hội vừa duy trì chất lượng nguồn cung cà phê bền vững.
Đo lường và Báo cáo Kết quả
Các doanh nghiệp cần thiết lập các chỉ số đo lường CSR và công khai báo cáo kết quả. Điều này không chỉ tăng tính minh bạch mà còn giúp doanh nghiệp cải thiện chiến lược của mình. Ví dụ, Microsoft công bố các báo cáo bền vững hàng năm, giúp họ theo dõi tiến trình giảm thiểu phát thải carbon và đạt các mục tiêu môi trường khác.
Khuyến khích Sự Tham gia của Nhân viên và Cộng đồng
Sự tham gia của nhân viên là yếu tố quan trọng trong các hoạt động CSR. Khi nhân viên cảm thấy họ đang làm việc cho một công ty có ý nghĩa, động lực làm việc và sự gắn kết sẽ tăng lên. Cisco đã thực hiện nhiều chương trình cho phép nhân viên tham gia tình nguyện và hỗ trợ cộng đồng, giúp cải thiện hình ảnh công ty và tạo động lực cho nhân viên.
Tương Lai của CSR
Với sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh, CSR đang ngày càng trở nên phổ biến và phát triển theo hướng đa dạng hơn. Những vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, bất bình đẳng kinh tế và quyền lợi của người lao động là các yếu tố chính thúc đẩy sự phát triển của CSR. Đối với doanh nghiệp, CSR không còn là một lựa chọn mà đã trở thành một yếu tố cốt lõi cho sự phát triển bền vững.
Tổng hợp 6 tiêu chuẩn về trách nhiệm xã hội
1. ISO 45001
ISO 45001 là một hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp được phát triển và ban hành bởi ISO (Ủy ban tiêu chuẩn hóa quốc tế) vào ngày 12 tháng 3 năm 2018. Bộ tiêu chuẩn này được ban hành với mục tiêu giúp giảm chấn thương và các căn bệnh gây ra do nghề nghiệp, thúc đẩy quá trình bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động.
ISO 45001 chính thức được ban hành vào năm 2018, đây cũng là phiên bản là ISO 45001 hiện tại. Trước khi ISO 45001:2018 ra đời thì OHSAS 18001 là tiêu chuẩn để quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp được áp dụng. Đây là một tiêu chuẩn cho các hệ thống quản lý an toàn và nghề nghiệp của Anh cập nhật năm 2007.
2. SA8000
SA8000 là tiêu chuẩn quốc tế ra đời vào năm 2001 (được xây dựng dựa trên: Công ước Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền, các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế, các quy chuẩn nhân quyền quốc tế và luật lao động của nước sở tại).
Tiêu chuẩn SA8000 gồm các tiêu chí đảm bảo quyền lợi cơ bản của người lao động trong doanh nghiệp, trong đó đặc biệt yêu cầu sự công khai, minh bạch trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Các doanh nghiệp có thể tham gia với tư cách thành viên hoặc tham gia với tư cách xin cấp chứng nhận.
3. BSCI
BSCI viết tắt của cụm từ Business Social Compliance Initiative – Bộ tiêu chuẩn đánh giá tuân thủ trách nhiệm xã hội trong kinh doanh ra đời năm 2003 từ đề xuất của Hiệp hội Ngoại thương (FTA), được thiết kế để cải thiện điều kiện làm việc cho các nhà cung cấp của các công ty thành viên tham gia BSCI.
BSCI không phải tiêu chuẩn, tổ chức đánh giá hay hệ thống công nhận, nó cung cấp một hệ thống giúp các doanh nghiệp cải thiện dần các điều kiện làm việc trong chuỗi cung ứng của họ, thông qua việc đánh giá theo bộ tiêu chuẩn quy tắc ứng xử BSCI. Sau khi đánh giá xong, kết quả sẽ được cập nhật trên trang của BSCI, có xếp hạng báo cáo từ A-> E. Doanh nghiệp đạt hạng C sẽ đủ điều kiện để bán hàng. Hạng A, B thì 2 năm sẽ đánh giá lại tổng thể. Hạng C, D thì 12 tháng đánh giá lại một lần.
4. SMETA
SMETA Là viết tắt của cụm từ Sedex Members Ethical Trade Audit – phương pháp đánh giá việc thực hành đạo đức của doanh nghiệp. Tương tự như BSCI, SMETA cũng không phải tiêu chuẩn, nó là phương pháp đánh giá và báo cáo về việc thực hành đạo đức và trách nhiệm xã hội.
Sau khi đánh giá, kết quả sẽ là bản báo cáo được tải lên trang sedexadvance.sedexonline.com bằng tài khoản của doanh nghiệp. Báo cáo này sẽ được xem bởi khách hàng, nhà cung cấp của doanh nghiệp chứ không được cấp chứng nhận.
5. WRAP
WRAP là viết tắt của từ Worldwide Responsible Accredited Production – Tổ chức công nhận trách nhiệm xã hội trong sản xuất toàn cầu, là bộ tiêu chuẩn đánh giá trách nhiệm xã hội đối với các tổ chức sản xuất gia công hàng dệt may.
Việc áp dụng WRAP trong hệ thống sản xuất giúp nhà máy thuộc lĩnh vực sản xuất, gia công hàng dệt may đảm bảo rằng họ hoạt động phù hợp với luật pháp cũng như đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về đạo đức tại nơi làm việc.
6. WCA
WCA là viết tắt của Workplace Condition Assessment – dịch sang tiếng Việt là Chương trình đánh giá điều kiện làm việc, cung cấp một giải pháp hữu ích, tiết kiệm chi phí cho các đơn vị sản xuất kinh doanh muốn tìm cách cải tiến điều kiện làm việc, góp phần vào việc tuân thủ các tiêu chuẩn hiện hành theo ngành công nghiệp và thực hành sản xuất tốt.
Kết luận
CSR đã và đang trở thành một tiêu chuẩn quan trọng trong kinh doanh, tạo nền tảng cho phát triển bền vững và khẳng định trách nhiệm doanh nghiệp đối với xã hội. Khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các giá trị xã hội, doanh nghiệp áp dụng CSR sẽ có lợi thế không chỉ về thương hiệu mà còn trong việc duy trì tăng trưởng ổn định. Với xu hướng toàn cầu hóa và sự phát triển của nền kinh tế bền vững, CSR sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong tương lai.
